Kökeni feodal rejimlerin hüküm sürdüğü ortaçağın kadim savaşlarına kadar dayanan “freelance” (“free lances”) kelimesi, zamanı biraz geriye alıp o dönemlere gittiğimizde; belirli bir ulusu olmayan, en çok parayı verenler için savaşan bağımsız savaşçıları tanımlamak için kullanılırdı. Sizin için çok yeni ve günümüzde çok sık kullanılan bir terim olarak görünüyor olabilir; ama Freelance kelimesi İngilizce’ye, 1800’lü yılların başında, Sir Walter Scott’ın Ivanhoe romanındaki feodal bir kralın, topladığı paralı askerleri tanımlarken kullandığı “I offered Richard the service of my Free Lances, and he refused them”, (Richard’a özgür savaşçılarımın hizmetini sundum, o da onları reddetti.”) ifadesiyle girdiği biliniyor. O zamanlarda da serbest çalışmak pek de kolay değilmiş anlaşılan.
Freelance dijital pazarlama nasıl yapılır? Freelance nedir?
Günümüzde freelance (“serbest çalışan”) dendiğinde bir işverene bağlı çalışmayan, ay sonu maaşı beklemeyen; deneyim sahibi olduğu işi, kendi adına kazanç sağlamak için, çalışmayı tercih ettiği şirketlerin hizmetine sunan kişi aklımıza geliyor.
Kullandığımız kelimelerin anlamı ve dile olan yaklaşımımızın değişmesi gibi her dönemin beklentisi, verdiği savaşlar, çalışma alanı da değişir. Nasıl ki güç, sayıca üstünlük ve doğru strateji, o zamanlarda krallara savaşları kazandırmış ise; şimdi de yetkinlik, deneyim ve yine doğru strateji, işletmeler için dijital pazarlama kanallarında müşteri kazandırıyor. Kralların emrinde, ordu halinde serbest savaşanlardan, müşterilerin hizmetinde, tek başına ve serbest çalıştığımız bir noktaya geldik. Tek başınıza olabilirsiniz; ama yalnız değilsiniz. Hiç merak etmeyin! Serbest çalışma, freelance dijital pazarlama ve dijital pazarlama danışmanlığı konusunda aklınızdaki soruların cevabını bu yazımda cevaplamaya çalışacağım. Hazırsanız, günümüzün kadim dijital pazarlama savaşlarında “nasıl freelance dijital pazarlama danışmanı olunur?” sorusunun cevabına yine başka bir soru ile, yani “dijital pazarlama nedir?” ile başlayalım.
İlgili yazı: İnternette freelance yapılabilecek işler nelerdir?
Dijital Pazarlama nedir?
Dijital pazarlama, bir ürün ya da hizmetin dijital teknolojilerin kullanımı vasıtasıyla (en yaygını olan internet aracılığıyla) pazarlanmasına verilen isimdir. Dijital pazarlama, arama motoru optimizasyonu (SEO), tıklama başına maliyet ile çalışan arama motoru reklamcılığı, internet reklamcılığı, sosyal medya reklamcılığı ve daha birçok farklı kanaldan oluşan büyük bir dijital ekosistemin kullanılmasıyla pazarlama faaliyetlerinin gerçekleştirilmesini sağlar.
Günümüzde dijital pazarlama, geleneksel pazarlama kanallarına kıyasla, daha iyi ölçülebilir olması, hızlı ve veriye dayalı hareket alanı sağlaması gibi birçok açıdan, küçük ya da büyük ölçekli tüm işletmelere önemli rekabet avantajı sağlıyor. Deneyimli uzmanların ve danışmanların yönetiminde, doğru kullanıldığında tüm dijital pazarlama faaliyetleri, küçük ya da büyük ölçekli tüm işletmelerin pazarlama ve satış hedeflerine ulaşmasında kritik rol oynuyor. Freelance dijital pazarlama danışmanları da bu doğrultuda somut deneyimler sunabilmeli.
En yaygın kullanılan dijital pazarlama kanalları nelerdir?
En yaygın kullanılan dijital pazarlama kanalları;
- Arama motoru optimizasyonu (SEO)
- Arama motoru pazarlaması (SEM)
- Sosyal medya reklamları
- E-posta pazarlaması
- İçerik pazarlaması
- Video reklamcılığı
Ve tabii ki, işletmelerin ihtiyaçlarına göre bu liste oldukça uzayabilir.
Tecrübeli bir dijital pazarlama uzmanından tüm dijital pazarlama kanallarına ve araçlarına hakim olması beklenebilir. Ancak belirli bir alanda derinliğe sahip olmak ve tecrübe sahibi olmak dijital pazarlama uzmanı için çok daha kıymetlidir.
Örneğin, arama motoru optimizasyonu konusunda uzmanlaşmış bir dijital pazarlamacının bu alandaki bilgi derinliğini ve iş tecrübesi, tüm alanlar hakkında bilgi sahibi olan ancak belirli alanda derinlik yakalayamamış bir uzmana göre çok daha önemli problemleri çözmeyi sağlayabilir, ve aynı zamanda, yayında olan kampanyaları daha hızlı optimize etmesini, yeni gelişmeleri takip ederek test etmeyi ve hızlı öğrenmeyi sağlayabilir.
İlgili yazı: Pazarlama araştırması nasıl yapılır? Web tasarımcılar ve geliştiriciler için ipuçları
Peki, dijital pazarlama danışmanı kimdir ve ne yapar?
Gönlümde yer etmiş İrlandalı şair ve oyun yazarı William Butler Yeats’in “Okul Çocukları Arasında” şiirindeki şu satırlar aklıma geliyor: “Yaprak mısın, çiçek mi, yoksa gövde mi? Ey müzikle salınan gövde, ey ışıyan bakış, Nasıl ayırt edeceğiz dansı dans eden kişiden?” diye çevirebiliriz. Yeats’in de düşündüğü gibi hayatın tüm alanlarını bir bütün olarak değerlendirmek yanlış olmasa gerek. Bir dijital pazarlama danışmanını, uzmanlıklarından nasıl ayırt edeceğiz? Bu minvalde, nasıl freelance dijital pazarlama danışmanı olunur?
İyi bir dijital pazarlama danışmanını, uzmanlığını birden fazla alanda ve sektörde derinleştirebilmeyi başarabilmiş; sektörde hatırı sayılır bir tecrübe ve ölçülebilir bir başarı elde etmiş; iş hayatına, farklı sektörler ve işletmeler için tüm bilgi birikimini bir bütün olarak değerlendirebilme kabiliyeti ile danışman olarak sunan kişilerdir diye tanımlayabiliriz.
Dijital pazarlama danışmanı olmanın yolu iyi bir dijital pazarlama uzmanı olmaktan geçiyor.
Teknik uzmanlık ve beceriler için henüz yolun başındaysanız, çevrimiçi kaynaklar ve kurslarla başlamak iyi bir yol olabilir. Örneğin, Google Dijital Atölye‘ye kaydolarak dijital pazarlamanın temelleri üzerine ücretsiz online eğitim ve ilgili sertifikaları alabilirsiniz. Eğer sektörde aktif olarak çalışıyorsanız, pazarlama alanındaki gelişmeleri ve uzmanları çok yakından takip etmeniz, sürekli ve bitmeyecek bir öğrenme sürecinin içerisinde olmanız kaçınılmaz. Çevrimiçi kaynaklar sürekli güncellendiği için sıklıkla takip etmeniz gerekiyor. Artık nispeten çevrimiçi kaynaklara, networking etkinliklerine ve kurslara erişmenin çok daha kolay olduğunu düşündüğümden, işin daha zor olan ve emek gerektiren farklı bir noktasına değinmek isterim: katma değerinizi arttırmak
Dijital pazarlama danışmanıysanız, şirketlerin sizden satın aldığı şey katma değerinizdir.
Serbest çalışan olarak dijital pazarlama danışmanı olmak istiyorsanız, sizi biricikleştirecek, içinizdeki yeteneği keskinleştirecek ve en azından hamurunuzu doğru yoğuracak, olmazsa olmazları sıralıyorum:
- Birden fazla sektörlerde dijital pazarlama deneyimi
- Farklı dijital pazarlama kanallarında derinlemesine uzmanlık
- Ölçülebilir, kanıtlanmış başarı ve referanslar
- İletişim kurma becerisi (Konuşmak değil, iletişim kurabilmek)
- Problem çözme yeteneği
Kulağa nasıl geliyor?
İster bu maddeleri bir reçete olarak alın, isterseniz de bir benzerini kendiniz için hazırlayın. Sonuç olarak ulaşmaya çalıştığınız nokta uzmanlıktan danışmanlığa varmaksa, yalnızca teknik yetenekler ve tecrübeler yeterli olmuyor.
Sektörde freelance çalışmanın getirdikleri neler?
Danışmanlık dünyası, iş gereği herhangi bir işletme ve proje için özel ayrıcalıklar vererek anlaşma yapmadığınız sürece, serbest çalışmanın daha ideal olduğu bir dünya. Dolayısıyla freelance olarak dijital pazarlama danışmanı olmak birbirini tamamlayan iki nokta gibi. Nasıl mı?
Esnek çalışma saatleri
En verimli çalıştığınız gün ve saatlerin ne olduğunu en iyi siz bilirsiniz. Zaman yönetimi sizin elinizde olduğunda, belirli standartların dışına çıkmanız mümkün. Esnek çalışma saatleri demek, keyfekeder çalışmak olmadığı gibi aşırı çalışmak da değildir. İş teslim tarihlerinizi iyi planlamanızın gerektiği ve herşey den önemlisi en verimli olduğunuzu düşündüğünüz zamanınızda kendinize yatırım yapmanızı sağlayan bir süreçtir. Zaman zor bulunan bir akçe, serbest çalışmak kıymetli zamanınızı geri kazanmanızı sağlayabilir.
İş çeşitliliği ve uluslararası pazarlara açılma
Zaman ve mekan farkının işiniz için öneminin çok daha az olduğu dijital dünyada, uluslararası pazarlara açılma, global müşteriler ile çok çeşitli projelerde çalışma imkanınız artık çok daha kolay.
Şirketler kendi bütçe ve proje kaynaklarını akıllı yönetmeye yöneldiğinde, işin uzmanı olan danışmanı, nerede olursa olsun bulmak istiyor.
Daha çok gelir elde etme
Uzmanlıkları ve deneyimleriyle ile doğru orantılı olarak, dijital pazarlama danışmanlarının daha çok gelir elde etme şansı vardır. Ortalama saat başı maliyetleri, sektöre, projeye ve uzmanlık alanlarındaki danışman kıtlığına bağlı olarak artıp, azalabilir. İyi bir danışman, daha önce uzman olarak çalıştığı alanlara göre daha çok gelir elde edebilir; ancak daha iyi bir danışman kârlılığını da gözetir.
Dijital pazarlama danışmanı olmak için katma değerinizi artırmak adına olmazsa olmaz olarak sıraladığım başlıklar ve burada özet olarak belirttiğim avantajlar sizi motive ediyor mu? Cevabınız evet ise, sonraki adımımız olan yazımın son bölümü “görünür olmak”.
Terzinin kendi söküğünü diktiği yer: Görünür olmak
Keşfedilmeyi beklemek bir danışman olarak yeni iş ve proje bulmak adına iyi bir strateji olmayabilir. Öncelikle “terzi kendi söküğünü dikemez” sözünü aşmak gerekiyor. Kanıtlanmış başarılarınızı göstermek, hatalarınızdan öğrendiklerinizi paylaşmak görünür olmanıza önemli katkılar sağlar. Networking etkinliklerine katılmak, uzman olduğunuz alanda eğitimler vermek ve araştırma ve makale yayınlamak tercih etmeyi düşüneceğiniz yollar olabilir. Birinin sizi anlatması, sizin kendinizi anlatmanızdan çok daha önemlidir. Belki de en kolay yolu bilgi birikiminizi bir blog ya da video platformu aracılığıyla paylaşmak. Kendi çizginizi yansıtacak bir internet sitenizin olması ve mümkünse birden fazla dil desteği ile yayın yapabilmenizin çok akıllıca olduğunu söylemeye bile gerek yok.
Dijital pazarlama danışmanı olmak için uzun ya da kısa, çetrefilli ya da daha rahat hangi yoldan geçerseniz geçin; birçok alanda uzman olarak derinliğe sahip olmak için öğrenmeyi öğrenmenin, önünüze nice güzel fırsatları çıkaracağına ve kapıların aralanmasını sağlayacağına inanıyorum.
