TÜİK verilerine göre Türkiye’de 16-74 yaş grubundaki bireylerin yüzde 75,3’ü internet kullanıyor. Dünya genelinde ise 3,2 milyar kişinin internet kullandığını tahmin ediliyor. Yani internetin coğrafi sınırları kaldırdığı, ülkenin ve dünyanın her yanıyla internet üzerinden iş yapıp para kazanabileceğimiz bir çağda yaşıyoruz. Peki, “Tam olarak nasıl oluyor bu internetten para kazanma?” diyorsanız, gelin birlikte görelim.
Evinizde, oturduğunuz yerden, internetten nasıl para kazanma yolları nelerdir?
İnternet para kazanma yolları oldukça çeşitli. Aslına bakılırsa, evinizden hiç çıkmadan para kazanmanın neredeyse yüzlerce yolu var. Ama bunların birkaçına değinmeden önce bir uyarıda bulunmakta da fayda var: Birisi size bir ay içinde “kolayca” binlerce lira kazanacağınızı söylüyorsa buna her zaman şüpheyle yaklaşmalısınız. Gerçek şu ki, her işte olduğu gibi internette yapacağınız işlerde de iyi para kazanmak için çaba sarf etmeniz şart.
Bu yazımızda ciddi bir iş olarak görebileceğiniz, size adil bir şekilde para kazandıracak 13 yöntemi ele aldık. Anlatacağımız yöntemlerle ilk zamanlarda muhtemelen az para kazanacak, ama deneyim kazandıkça ve emek harcadıkça ciddi bir gelir elde edebileceksiniz.
Tam zamanlı bir işte çalışıyorsanız veya öğrenciyseniz, boş zamanınızı bu yöntemlere ayırarak ayda birkaç yüz lira, belki de birkaç bin lira gelir elde edebilirsiniz. Ancak bu yöntemleri tam zamanlı işiniz olarak görür, yeterince emek harcarsanız geçiminizi sağlayacak paranın tamamını ve hatta fazlasını internetten kazanmanız mümkün.
Şimdi gelelim internetten para kazanma yöntemlerine…
1. Serbest (freelance) çalışın
Bugün birçok kişi geçimini tamamen serbest çalışarak sağlıyor. Serbest çalışanlar (freelancer’lar) tam zamanlı bir işe ve işveren bağlı kalmadan, proje bazlı işler üzerinde çalışıyorlar. Tam zamanlı bir işte çalışsanız bile boş zamanlarınızı dolduracak işler alarak ek gelir elde edebilirsiniz.
Peki, internet üzerinden ne gibi serbest işler yapılabilir? Tasarım ve yaratıcı işler, yazı ve çeviri, yazılım, pazarlama, iş yönetimi gibi ana başlıklarda pek çok iş olanağı var. Daha ayrıntılı birkaç örnek vermek gerekirse kartvizit tasarımı, sosyal medya paylaşımları hazırlama, karikatür çizimi, SEO uyumlu makale yazma, makale çevirileri, veri girişi, özel günler için video çekme, seslendirme, şarkı yazma, web sitesi kurulumu, WordPress teknik desteği, sanal asistanlık gibi iş olanaklarını sayabiliriz.
Freelance iş platformlarında 20-30 liralık küçük işlerle karşılaşabileceğiniz gibi, yeterli deneyim ve zamanınız varsa binlerce liralık projeler almanız da mümkün olabilir. Bu tarz platformlarda daha iyi işler alabilmek için kendinizi iyi tanıtan bir profil hazırlamanız, müşterilerinizden olumlu yorumlar toplamanız ve daha önce yaptığınız işleri sergilemeniz önemli.
Türkçe freelance iş platformları arasında Bionluk ve UzmanKirala öne çıkıyor. Yabancı diliniz varsa Freelancer, Upwork, Fiverr gibi platformlar aracılığıyla yurt dışından da iş alabilirsiniz.
2. İkinci el ürün satın
Evinizde veya iş yerinizde kullanılmadan duran, hâlâ iyi durumda olmasına rağmen artık işinize yaramayan birçok ürünü internette satabilirsiniz. Hatta yedek parça olarak kullanabilecek bozuk elektronik ürünler bile alıcı bulabilir.
Bilgisayardan ev aletlerine, giyimden dekorasyona, takıdan spor aletlerine kadar neredeyse her şeyi satmak mümkün.
İşin püf noktaları; satacağınız ürünün düzgün fotoğraflarını çekmek, dürüst bir açıklama yazmak (herhangi bir kusur, arıza vb. varsa belirtmek) ve makul bir fiyat belirlemek.
Ayrıca, başkalarından ikinci el aldığınız ürünleri tamir ederek yeniden satabilirsiniz. Pazarlama becerinize güveniyorsanız, ucuza aldığınız ürünleri, daha dikkat çekici ilanlar oluşturarak daha yüksek fiyata yeniden satmanız da mümkün.
Türkiye’de en çok kullanılan ve neredeyse her türlü ürünü satabileceğiniz platformlar GittiGidiyor, sahibinden.com ve Letgo.
Elbette bu platformlarda sıfır ürünler veya kendi ürettiğiniz el yapımı ürünleri de satabilirsiniz.
3. Fotoğraflarınızı ve çizimlerinizi satın
Fotoğrafçılık veya illüstrasyon beceriniz varsa çektiğiniz özgün fotoğraflardan ve çizimlerinizden para kazanabilirsiniz.
Stok görsel siteleri, fotoğrafçıların gönderdiği fotoğrafları, çizimleri ve videoları kendi müşterilerine lisanslar. Müşteri bu içerikleri web sitesinde veya basılı işlerinde kullanabilir. Örneğin “İstanbul Boğazı”, “yoga yapan kadın” veya “masaya dökülen kahve” fotoğrafı arayan müşteri sizin fotoğrafınızı kullanmayı seçerse, siz de lisans bedelinden bir yüzde alırsınız. Anlamlı bir gelir elde etmek için stratejik düşünerek müşterilerin talep edebileceği fotoğraflar çekmeniz mümkün olduğunca fazla fotoğraf yüklemeniz gerekiyor. Örneğin büyük stok görsel sitelerinde 1.000 fotoğrafı olan bir fotoğrafçı, ayda 200-300 dolar kazanabiliyor.
En büyük stok görsel siteleri Shutterstock ve iStockphoto. Ancak “stok görsel” şeklinde bir arama yaparak, içeriklerinizi satabileceğiniz başka sitelere de ulaşabilirsiniz. Unutmayın ki aynı fotoğrafları birden fazla sitede satışa sunabilirsiniz.
4. YouTuber olun
YouTube’da her gün milyarlarca video izleniyor ve YouTube’a özel video çeken kişilere de “YouTuber” deniyor. YouTube için içerik üretmeyi tam zamanlı ve profesyonel bir iş haline getiren, bu işten büyük paralar kazanan ve kendi prodüksiyon ekiplerini kuran birçok YouTuber var.
Kamera karşına geçmek sizin için keyifli bir işse, başkalarına anlatacak bir şeyleriniz varsa siz de internetten para kazanma yolu olarak YouTuber olmayı deneyebilirsiniz. Amatör çekimler için cep telefonunuzun kamerası ve ucuz bir tripod yeterli. Bu işte profesyonel olarak ilerlemeye karar verirseniz düzgün bir kamera, mikrofon, ışık ve stüdyo ekipmanına yatırım yapabilirsiniz.
YouTube’dan para kazanmak için YouTube İş Ortağı Programı’na katılmanız gerekiyor. Programa yalnızca belli bir büyüklüğe ulaşmış YouTube kanalları başvurabiliyor: Videolarınız son 12 ayda toplam 4.000 saat izlenmiş olmalı ve en az 1.000 aboneye sahip olmalısınız. Kabul edilirseniz videolarınıza reklam alabilir, her 1.000 izleme için 0,5 ile 3 dolar arasında bir kazanç elde edebilirsiniz.
Kanalınız yeterince popüler hale gelirse sponsorlu videolar çekerek de para kazanabilirsiniz.
Popüler YouTube kanalları genelde iki kategoriye ayrılıyor:
- Eğlence: En çok izlenen videolar arasında şakalar, skeçler, vloglar, kısa YouTube dizileri, oyun ve ürün inceleme videoları yer alıyor.
- Bilgilendirici içerikler: Video izlemek, bir şey yapmayı öğrenmenin en kolay yolu. O yüzden “Nasıl yapılır?” videoları çok revaçta. Ayrıca liste videoları, söyleşiler, gündemle ilgili videolar da ilgi görüyor.
5. Blog yazın
Bilgi sahibi olduğunuz ve yazmaktan keyif aldığınız bir konuda blog kurmak, uzun vadede size para da kazandırabilir.
Blog yazarak para kazanmak, zor ve zaman alan, ama belki de en zevkli para kazanma yöntemlerinden birisi. Blog kurmak oldukça kolay olsa da blog’unuz için içerik üretmek sabır, disiplin ve kararlık ister. Üstelik ilk birkaç ay boyunca hiç para kazanamazsınız. Ancak bir okur kitleniz oluştuğunda ve blog’unuz yeterince trafik almaya başladığında blog’unuzu paraya dönüştürmenin birden fazla yolu var: Blog’unuza reklam almak, sponsorlu içerik üretmek, ücretli hizmetlerinizi veya sattığınız ürünleri tanıtmak için blog’unuzu kullanmak bunlardan sadece birkaçı.
Daha fazla bilgi için “Blog yazarak para kazanmak için neler yapabilirsiniz?” yazımızı okuyabilirsiniz.
6. Online kurslar oluşturun ve eğitim satın
Mesleğiniz, aldığınız eğitimler ve yaptığınız işler sayesinde zamanla uzmanlaştığınız bazı konular vardır. Bilgi birikiminizi “paketleyip” bir kursa dönüştürmek de internetten para kazanman yöntemlerinden biridir.
Online kurs denince önce akla önce bilişim eğitimleri geliyor ama onlarla sınırlı olduğunuzu sanmayın. Evet; programlama, web tasarımı, grafik tasarımı, ağ güvenliği gibi eğitimler oldukça revaçta ama muhasebe, fotoğrafçılık, pazarlama, müzik, yabancı dil, kişisel gelişim, işletme, fitness gibi birçok alanda her gün sayısız eğitim satılıyor.
Kaliteli bir online kursun içeriğini oluşturmak, video çekimlerini yapmak ve kursunuzu pazarlamak emek ister. Ama online kurslar bir “pasif gelir” kaynağıdır. Yani kursunuzu bir kez satışa sunduktan sonra küçük güncellemeler ve pazarlama çalışmalarıyla yıllarca para kazanmaya devam edebilirsiniz.
Online kursların fiyatları, içeriklerine bağlı olarak 20 TL ile birkaç yüz TL arasında değişiyor. Popüler kurslar, eğitmenlerine her ay birkaç bin TL kazandırabiliyor.
Hazırladığınız kursları satabileceğiniz en büyük platform Udemy. Hazırlık yaparken hangi kursların ilgi çektiğine ve yüksek puan aldığına, hangi konularda açık olduğuna dikkat etmeyi unutmayın.
7. Alan adı alıp satın
“Bir alan adı en fazla ne kadar edebilir?” diye düşünüyorsanız, şaşırmaya hazır olun. Şimdiye kadar en pahalıya satılan alan adı 873 milyon dolar ile cars.com. Yakın zamandan bir örnek vermek gerekirse, Haziran 2019’da voice.com alan adı 30 milyon dolara satıldı.
Aklınıza gelen iyi bir alan adını çok ucuza satın alıp, bir süre elinizde tuttuktan sonra iyi bir fiyata başkasına devretmeniz mümkün.
Alan adı satışları onlarca yıldır internetten para kazanma yöntemi olarak kullanılıyor ve tahmin edeceğiniz üzere, “iyi” alan adlarının (sözlükteki kelimeler, kısa ve akılda kalıcı ifadeler) çoğu alınmış durumda. Yukarıda bahsettiğimiz milyon dolarlık satışlar nadiren yaşansa da yüzlerce veya binlerce dolara satılan alan adları da oldukça fazla.
Aklınıza gelen iyi alan adlarını GoDaddy’den satın alabilir, elinizdeki alan adlarını da GoDaddy Açık Artırmalar üzerinden satışa çıkarabilirsiniz.
8. Yazılımları ve web sitelerini test edin
Web sitelerindeki, yazılımlardaki ve mobil uygulamalardaki hatalar gözünüzden kaçmıyor mu? Bu becerinizi internetten para kazanma için kullanabilirsiniz.
Birçok firma, önem verdikleri yazılımları ve siteleri kullanıma açmadan önce gözlerinden kaçan sorunları tespit etmek için kullanıcı araştırmaları ve testleri düzenler. Bu araştırmalarda belli bir siteyi veya mobil uygulamayı incelemeniz ve bulduğunuz teknik, işlevsel veya görsel hataları rapor etmeniz istenir. Bulduğunuz her hata için 1-5 dolar arası bir para alırsınız. “Test senaryosu” denilen, firmanın istediği tüm test eylemleri sırayla gerçekleştirip sonuçları raporladığınız çalışmalar için tek seferde 10-100 dolar arası bir para kazanabilirsiniz.
Türkiye’ye ödeme yapan firmalar arasında uTest öne çıkıyor. Yerli firmaların çoğu da uTest’le çalışıyor. Ancak hatırlatalım, bazı firmalar raporlarınızı İngilizce yazmanızı isteyebilir. uTest’teki başarı düzeyiniz arttıkça daha fazla firmanın daha yüksek getirili araştırmalarına davet edilirsiniz.
9. E-ticaret sitesi kurun
İnternet üzerinden ürün veya hizmet satabileceğiniz bir e-ticaret sitesi kurmak, en eski internetten para kazanma yollarından birisi. Üstelik e-ticaret sektörü yıllardır büyümesini sürdürüyor ve duracak gibi de görünmüyor.
E-ticaret sitenizi birkaç farklı temel üzerine oturtabilirsiniz:
- İyi bir ürün veya hizmet fikriniz varsa ama fiziksel mağaza açmak istemiyorsanız doğrudan internet üzerinden satışa başlayabilirsiniz.
- Zaten fiziksel bir mağazanız veya üretimini yaptığınız ürünler varsa işinizi internete taşıyabilirsiniz.
- Toptancılardan ucuza aldığınız ürünleri perakende satabilirsiniz.
- Yurt dışından (Alibaba, AliExpress, LightInTheBox gibi siteler aracılığıyla) ithal ettiğiniz ürünleri iç pazarda satabilirsiniz.
Daha ayrıntılı bilgi almak için “E ticaret nedir? Bir e ticaret sitesi nasıl kurulur?” yazımıza göz atabilirsiniz.
10. Instagram ünlüsü olmayı deneyin
Instagram ünlüsü, sosyal medya fenomeni veya influencer… Adına ne derseniz deyin, sosyal medyada takipçilerini etkileme gücüne sahip kişiler iyi para kazanabiliyor.
Instagram ünlüleri, fotoğraflar ve Instagram hikayeleri aracılığıyla bir ürünü veya hizmeti samimi bir dille anlatarak pazarlayabiliyor.
Yüz binlerce, hatta milyonlarca takipçisi olan ünlüler Instagram’da paylaştıkları tek bir gönderi karşılığında yüksek meblağlar alabiliyor. Tabii ki ulaşılan takipçi sayısı düştükçe gelir de azalıyor.
Kabul edelim ki sıfırdan başlayıp yüz binlerce takipçiye ulaşmak kısa sürede olacak bir iş değil ama zaten böyle bir hesabınız varsa reklam beklemek yerine bir “influencer ajansı” ile anlaşmanız, para kazanmanın en iyi yolu. Ajansınız sizi doğru markalarla bir araya getirebilir.
11. Gelir ortaklığı programlarına katılın
Firmalar sürekli olarak internette yeni müşterilere ulaşmanın yollarını arıyor. Bu müşterileri sizin getirmeniz halinde size de ödeme yapmaya hazırlar.
Gelir ortaklığı (Satış ortaklığı veya kâr ortaklığı da deniyor) programlarında, belli bir ürünü veya hizmeti size özel bir linkle internette tanıtıyorsunuz. Bu linke tıklayan kişiler ürünü veya hizmeti satın alırsa siz de komisyon kazanıyorsunuz.
Hepsiburada, Mango, Çiçek Sepeti, Boyner, Trendyol, Media Markt gibi Türkiye’de gelir ortaklığı programı bulunan markaların çoğu gelirortaklari.com ile çalışıyor. Size de bu siteye üye olup ortaklık linklerinizi oluşturabilirsiniz. Yabancı gelir ortaklığı programları arıyorsanız ClickBank, ürün çeşitliliği en fazla olan platformlardan biri.
Linklerinizi oluşturduktan sonra internetten para kazanma için yapmanız gereken, satmak istediğiniz ürünü veya hizmeti web sitenizde, blog’unuzda, sosyal medyada paylaşmak. Komisyon oranı yüksek bir ürün satıyorsanız, sırf o ürünü tanıtan tek sayfalık bir web sitesi (landing page) kurup, bu siteniz için arama motorlarına reklam verebilirsiniz.
12. Mobil uygulama geliştirin
Aklınıza ilk gelen uygulamaların çoğu büyük şirketlerin imzasını taşıyor olabilir, ama tek bir kişi veya küçük ekipler tarafından geliştirilen bir sürü başarılı uygulama var. 2018 yılında uygulama geliştiriciler sadece App Store üzerinden toplam 30 milyar dolar kazandı.
Önemli olan, insanların bir ihtiyacını karşılayan, bir sorunu çözen veya insanları eğlendiren bir uygulama/oyun fikri bulmak. Uygulamanızı hayata geçirmenin iki yolu var:
- Tek başınıza altından kalkamayacağız bir fikriniz varsa bir “startup” kurabilir, yatırımcı bulabilir, uygulamanızı geliştirecek yazılımcıları işe alabilirsiniz. Unutmayın ki sadece iyi bir fikir para etmez, yatırım alabilmek için fikrinizi nasıl hayata geçireceğinizi ve uygulamanın gelir modelini çok iyi planlamalısınız. İnternette “melek yatırım” almayla ilgili bir araştırma yaparak işe başlayabilirsiniz.
- İkinci yolsa uygulama tek başınıza geliştirmeniz. Bunun için programlama bilmeniz veya öğrenmeniz gerekiyor. Bu yöntemle uygulamanızı hayata geçirmenin maliyetli daha düşük olacak ama ayırmanız gereken zaman çok daha fazla olacak. Ama unutmayın ki programlama öğrenmek kendinize yapacağınız çok iyi bir yatırım. Gereken becerilere sahip olduktan sonra, ilk uygulama fikriniz tutmasa bile yeni uygulamalar geliştirmeye devam edebilirsiniz. Sıfırdan başlıyorsanız ilk uygulamanızı App Store ve Google Play’de yayına almanız muhtemelen birkaç ay sürecektir.
Geleceği Yazanlar’da ücretsiz mobil uygulama geliştirme eğitimleri mevcut. Ayrıca Udemy gibi online eğitim platformlarında da uygun fiyatlı ve kaliteli kurslar bulabilirsiniz.
13. Hobi toplulukları kurun
Sevdiğiniz bir konuyla ilgili bir Facebook grubu, blog, forum veya Instagram sayfası kurun. Topluluğunuzu aktif tutmak için her gün, hatta günde birkaç kez yeni şeyler paylaşmaya özen gösterin. Üyelerinizin sorularını yanıtlamayı ve tartışmalara katılmayı unutmayın. Biraz bütçeniz varsa yeni üyeler çekmek için arama motorlarına ve sosyal medyaya reklam vermeyi de düşünebilirsiniz.
Topluluğunuz yeterli büyüklüğe ulaştıktan sonra sponsorlu içerikler paylaşma, gelir ortaklığı linkleriyle ürün satma gibi yöntemlerle internetten para kazanmaya başlayabilirsiniz.
Nereden başlamalı?
Bu yazımızda internette para kazanma yollarının sadece bir kısmına değindik, ama Türkiye’de para kazandırdığını bildiğimiz ve sürekliliği olan yöntemleri anlatmaya özen gösterdik. Örneğin podcast’ler ve e-posta listeleri bizim coğrafyamızda pek ilgi görmezken, anket doldurma gibi yöntemler de anlamlı miktarda gelir getirmiyor.
Bizim önerimiz, size en çok para kazandıracağını düşündüğünüz yöntemi değil, hoşunuza giden bir yöntemi tercih etmeniz. Hangi yöntemi seçerseniz seçin, anlamlı bir gelir elde etmek için muhtemelen birkaç ay boyunca düzenli olarak o işe emek harcamanız gerekecek. Başarırsanız siz de geçimini internetten sağlayan yeni nesil çalışanların arasına katılabilirsiniz.
