Kendi web sitenizi kurmayı veya mevcut web sitenizi daha güçlü bir platforma taşımayı mı düşünüyorsunuz? Eminim ne tür hizmetlere ihtiyacınız olacağına dair pek çok surunuz vardır. Hosting nedir? Ne tür hosting hizmetleri mevcut? Bana uygun olan hosting hizmeti hangisi; paylaşımlı hosting mi, VPS mi veya dedike sunucuya mı ihtiyacım var? Web sitem için bir SSL sertifikası almalı mıyım?
Bu yazıda, en basit kavram ve hizmetlerden başlayıp, daha karmaşık olanlarına uzanacak şekilde tüm bu soruları yanıtlamaya çalışacağım.
Hosting nedir?
Bir düşünün; neden dosyalarınızı bilgisayarınızın hard diskinde saklıyorsunuz? Çünkü bu sayede onlara istediğiniz her an, rahatça erişebiliyorsunuz. Bir web sitesi, bir Word dosyasına çok benzer; onu barındırmanız için bir bilgisayara ihtiyacınız vardır. Aradaki fark ise şu: web sitenizi barındırdığınız bilgisayarın sürekli açık olması gerekiyor ki hem siz, hem de ziyaretçileriniz için her an erişilebilir olsun.
Evdeki bilgisayarlarımızdan farklı olarak web sitemizi barındırmak için internete bir ağ üzerinden bağlı olan ve bant genişliği evimizdeki bağlantıdan çok daha fazla olan bir makineye ihtiyacımız var. Söz konusu makinenin 7 gün, 24 saat düzgün çalışır halde olması da önemli. İşte bu tür makine ve bilgisayarlara web sunucuları deniyor.
Hosting nedir sorusunun cevabı da bu: hosting, bahsettiğimiz sunucular ile sağlanan barındırma hizmetlerine verilen ad. Hosting firmaları, web sitenizin 7 gün, 24 saat boyunca dünyanın her yerinden erişilebilir olması için size bu sunucularda yer veriyor.
Hosting ne işe yarar?
Web sitenizin daima yayında ve erişilebilir olabilmesi için onu barındırmanızı sağlayacak bir hosting hizmetine ihtiyacınız var. Evde kullandığımız bilgisayar ve bağlantılar, web sitenizi herkes için erişilebilir kılmaya yeterli değil ne yazık ki. Belki de kendi sunucunuzu ve çok güçlü bir internet bağlantısını alacak kadar bütçeniz vardır ancak inanın bu iyi bir fikir değil; çok pahalıya patlar! Bu nedenle en iyi seçenek bir hosting hizmetinden faydalanmak.
Hosting şirketleri, müşterilerinin web sitelerini kendi sunucularında barındırıyor ve bu sunucular da Veri İşlem Merkezlerinde (CPD) yer alıyor. Bunlar, en gelişmiş güvenlik sistemlerinin yanı sıra (hem donanım, hem de yazılım olarak) sürekli ve güvenli internet bağlantılarına da sahip olan oluşumlar.
Ne tür hosting seçenekleri var?
Ne tür bir web sitesi kurmak istediğinize bağlı olarak ihtiyacınız olacak hosting hizmeti de farklılık gösterecektir. Örneğin, kişisel bir blog kurmak istiyorsanız temel özelliklere sahip bir hosting hizmeti yeterli olabilir. Ancak e-ticaret sitesi veya işletmeniz için bir kurumsal web sitesi kuracaksanız daha profesyonel bir hosting hizmetinden faydalanmanız gerekebilir.
Her projenin ihtiyaçları farklı olsa da genel olarak neye ihtiyacınız olacağını ele alacağız. Eğer emin olamadığınız noktalar veya sorularınız varsa seçtiğiniz hosting sağlayıcısının teknik ekibiyle iletişime geçmenizi tavsiye ederiz. Hosting nedir demişken, seçeneklere de bakalım...
Paylaşımlı hosting
Hosting sağlayıcıları, genellikle birden fazla kullanıcıyla kaynak paylaşımı yapmanızı sağlayan hizmetler sunuyor. Hangi planı seçtiğinize bağlı olarak, aynı hosting hizmeti üzerinde birden çok web sitesi barındırabilirsiniz. Pek çok sağlayıcı, sınırsız trafik hosting hizmeti de sağlıyor; bu sayede herhangi bir ayda tüketiminizin en üst seviyeye çıkması durumunda sürpriz ek maliyetlerle karşılaşmıyorsunuz.
VPS sanal sunucu
Özel bir sanal sunucu, diğer adıyla VPS, birbirinden bağımsız sanal makinelere bölünmüş bir sunucudur. Donanım paylaşımlı kullanıldığı için, sanal sunucunun maliyeti dedike sunuculara göre genellikle daha düşüktür. En önemli avantajı, VPS’nin garantili kaynakları olmasıdır; bunlar başkalarıyla paylaşılmaz ve nasıl isterseniz öyle kullanabilirsiniz. Bu sayede paylaşımlı hostinge oranla daha fazla kontrole ve esnekliğe sahip olursunuz.
WordPress Hosting
WordPress, dünyada en fazla kullanılan İçerik Yönetimi Sistemlerinden (CMS) biri. Özellikle WordPress’e odaklanan hosting planları da sunucu seviyesinde SSD diskleri, nginx sunucuları gibi sistemleri kullanarak otomatik güncelleme ve yedeklemeleri mümkün kılmanın yanı sıra web sitenizin güvenliğini de sağlıyor.
Dedike sunucu
Dedike sunucu, basit tanımıyla tek bir kullanıcıya ayrılmış fiziksel bir makine veya bilgisayardır. Kullanıcı, bant genişliğinden disk alanına kadar sunucunun tüm kaynaklarını kullanabilir. Dedike sunucular, özellikle aylık trafik hacmi yüksek olan web siteleri, dosya yükleme ve indirme ihtiyacı fazla olan web siteleri için idealdir.
Kurumsal Hosting
Kurumsal Hosting nedir derseniz, kolay kullanılabilen cPanel’ı VPS’nin gücü ve performansıyla bir araya getiren bir hosting hizmetidir. Kurumsal Hosting ile bant genişliğinin yanı sıra işlemci ve dedike RAM de elde edersiniz ve tüm bunlar yüksek trafiğe sahip, veri ağırlıklı olan ve/veya e-ticaret web sitelerinin ihtiyaç duyduğu unsurlardır.
Hosting sağlayıcılarından başka hangi hizmetleri alabilirim?
Tabii ki her hosting şirketi farklı ancak genel olarak size sunabilecekleri diğer hizmetler şöyle:
Alan adı kaydı ve transferi: Alan adı, web sitenizin adresidir ve bir isim ile alan adı uzantısından oluşur. Örneğim, alan adınız “godaddy.istanbul” ise godaddy ismi, .istanbul ise uzantısıdır.
Kendi web sitenizi kurmak istiyorsanız domain sorgulama aracımızı kullanarak sizi anlatan bir alan adı seçmeniz, kaydını yapmanız ve alan adınız kaybetmemek veya başkasına kaptırmamak için de yıllık yenilemeleri zamanında yapmanız gerekiyor. Eğer bir alan adınız varsa hosting sağlayıcınız bunu kendi şirketlerine ve/veya istediğiniz başka bir şirkete transfer etmenize izin verecektir.
E-posta hizmeti: Şu anda bir web sitesi kurma ihtiyacınız olmayabilir ancak “adınız.soyadınız@alanadınız.com” şeklinde bir profesyonel e posta adresine ihtiyaç duyuyorsunuz diyelim. Bunun için ihtiyacınız olan iki şey bir alan adı ve e posta hizmeti. Bu sayede e postalarınızı bilgisayarınıza kurabilirsiniz veya herhangi bir yerden, herhangi bir bilgisayardan webmail üzerinden onlara erişebilirsiniz.
Hemen hemen tüm hosting sağlayıcıları yukarıda bahsettiğim hizmetleri size sunabilir. Ancak hosting hizmetinin dışında sunabilecekleri ek hizmetler de şöyle:
- SSL Sertifikaları: Bir SSL sertifikası ziyaretçilerinize web sitenizin güvenli olduğunu gösterir. SSL sertifikalarında sertifika sahibi olan alan adı, süre bitim tarihi ve sertifikayı veren kuruluşun ismi yer alır. Bir tarayıcı sitenize bağlandığında otomatik olarak SSL sertifikasını çeker ve her şeyin yolunda olduğunu doğrular. SSL sertifikası demişken bir hatırlatma da yapalım; Google Chrome “Güvenli Değil” uyarısı: Google, web sitesi güvenliği standartlarını yükseltiyor
- SEO Araçları: En çok tıklanan bağlantıların Google’da ilk üçte çıkan organik sonuçlar olduğunu biliyor muydunuz? Web sitenizin iyi bir sıralamaya sahip olmasını istiyorsanız, SEO’ya da önem vermelisiniz. Hem sıralamanızı iyileştirmenizi sağlayacak, hem de arama motoru görünürlüğünüzü artırarak web sitenize daha fazla trafik çekmenizi sağlayacak araçlar mevcut. WordPress planları içerisinde platforma entegre bir SEO asistanı olan Yoast uygulaması da yer alıyor.
- Güvenlik: Web güvenliği uygulamalarını evinizdeki alarm sistemi gibi düşünün; olağandışı bir durumda alarma geçiyorlar ve size haber veriyorlar.
- İçerik Teslim Ağı (CDN): Proxy sunucuların ve veri merkezlerinin coğrafi olarak dağılmış ağlarına İçerik Teslim Ağı (CDN) deniyor. Bu sunucuların her biri web sitenizin görsel, CSS dosyaları, JavaScript gibi sabit içeriklerini hatırlıyor. Web sitenize bir ziyaretçi geldiğinde de içeriğinizi kendilerine en yakın olan sunucu üzerinden görüntülüyor. Sonuç olarak web sitenizin yüklenme süresi kısalıyor, kullanıcı deneyimi daha da hızlanıyor ve iyileşiyor.
En uygun hosting hizmetini nasıl seçebilirim?
Size ve/veya işletmenize en uygun hosting hizmetini seçerken göz önünde bulundurmanız gereken unsurlar var. Bunlardan bazıları şöyle:
Web alanı: Bu, web sitenizi barındırmanız için sunucu üzerinde size ayrılacak yerdir. Web alanını dikkatli inceleyin çünkü her hosting planı, farklı miktarda alan sunuyor. Örneğin, GoDaddy’nin Ekonomik Hosting planı ile 100 GB’lık alana sahip oluyorsunuz.
E-posta hesapları: Bu, hosting planınız kapsamında oluşturabileceğiniz e posta hesaplarının sayısıdır. En temel planlarda genellikle 1 ile 10 arası farklı hesaba izin verilir. En gelişmiş planlarda ise bu sınırsızdır.
Kontrol paneli: Kontrol paneliniz üzerinden tüm hizmet ve uygulamaları yönetebilirsiniz. E posta hesapları oluşturabilir, uygulamalar yükleyebilir, alan adlarınızı yeniden yönlendirebilirsiniz. Burada önemli olan, kontrol panelinin kolay kullanılabilir olması.
Hosting sağlayıcılarının çoğunluğu cPanel veya Plesk hizmetleri sunuyor. Bu ikisi, piyasadaki en iyi kontrol panelleri olarak ün salmış durumda. Diğer hosting sağlayıcıları ise size kendi kontrol panelinizi sunabiliyor. Bu yola başvurmayı düşünüyorsanız, öncesinde bir deneme süreci istemenizi öneririm.
Aylık transfer (veya trafik): Aylık transfer, web sitenizin bir ay içerisinde kullanıcılara aktaracağı verinin miktarıdır. Örneğin, bir web sitesi 10 KB’likse ve 2 kullanıcı tarafından ziyaret edilirse, 20 KB’lık transfere ihtiyacınız var demektir. Ziyaretçi sayısı 10’a çıktığında ise ihtiyacınız olan transfer miktarı 100 KB olur.
Terim, “aylık transfer” olarak kullanılıyor çünkü web hosting sağlayıcılarının çoğu aylık kullanım miktarını sınırlıyor. GoDaddy gibi, tüm web hosting planlarında sınırsız trafik sunan sağlayıcılar da bulunuyor tabii. Aylık transferin tam olarak nasıl işlediğini ve web sitenizin ne kadar transfere ihtiyacı olduğunu daha iyi anlamanız için birkaç ayrıntı daha paylaşalım:
Veri tabanları: Paylaşımlı hosting planı kapsamında kaç adet veri tabanı oluşturabileceğinizi kontrol etmeniz çok ama çok önemli. Bu miktar, aynı sunucu üzerinde kaç web sitesini barındırabileceğinizi belirliyor. Rakam, seçtiğiniz hosting hizmetine bağlı olarak bir veri tabanından, sınırsız sayıda veri tabanına kadar değişebiliyor.
Erişilebilirlik garantisi: Hosting sağlayıcıları genellikle web sitenizin zamanın %99,5 veya %99,99’unda erişilebilir olacağı garantisini veriyor. Bu bilgi genellikle hosting planlarının ürün açıklaması kısmında yer alıyor ancak olur da yoksa sormanızı şiddetle tavsiye ediyorum. Aynı zamanda hizmet seviyesi anlaşması hakkında da bilgi isteyin çünkü bazı hosting sağlayıcıları garantiledikleri zamanı tutturamadıklarında geri ödeme yapabiliyor.
Teknik destek: İyi bir hosting hizmeti söz konusu olduğunda pek çok kişi seçimlerini etkileyen en önemli unsurun teknik destek olduğunu belirtiyor. Web siteniz bilinmedik nedenlerden dolayı erişilemez hale gelirse ve konuyla ilgili hızlı dönüş almanız gerekirse teknik bilgiye sahip, sizinle aynı dili konuşan biriyle iletişime geçmek istersiniz.
Fiyat: Fiyat, kararı belirleyen bir unsur olmamalı. Bazen ucuz olanın daha pahalıya patladığını unutmayın. Özellikle, web sitenizden gelir elde ettiğiniz durumlarda bu daha önemli çünkü hosting hizmetinizde kısa süreliğine dahi olsa sorun çıkmasının bedeli ağır olabilir.
Önce farklı sağlayıcıların sundukları teknik özellikleri inceleyin, fiyat karşılaştırmasını size uygun olanları eledikten sonra yapın.
Ek hizmetler ve ekstralar: Farklı sağlayıcıları karşılaştırın. Birbirlerinden nasıl farklılaşıyorlar? Hosting hizmetlerini daha çekici kılmak için ne gibi fırsatlar sunuyorlar? Farklı ülkelerde veri merkezleri olabilir, satın almadan önce deneme süresi sunuyor olabilirler…
Hosting hizmeti seçerken nelere dikkat etmeliyim?
Hosting hizmeti seçerken ürün açıklamalarını dikkatli okumak önemli. Ancak bir de uzak durmanız gerekenlere göz atalım:
- Aylık trafiği aşmanız durumunda ortaya çıkabilecek maliyetler: Bazı sağlayıcılar, aylık trafiği aşmanız durumunda sizi ekstra ücrete tabi tutabiliyor. Unutmayın ki bu gibi durumların sözleşmede belirtilmesi gerekiyor.
- Alan adı transferindeki gizli maliyetler: Bazen, ücretsiz alan adı transferi uygulamaları olabiliyor ancak alan adınızı başka bir hosting sağlayıcısına taşımak istediğinizde karşınıza ek maliyetler çıkabilir. Bu, sık görülen bir durum değil ancak kendinizi garantiye almanızı tavsiye ederim.
- Alan adı mülkiyeti: Bazı şirketler, alan adını alan kişinin adına değil, kendi şirketleri adına kayıt yapıyor. Bunun olmaması için alan adı sahibi kısmında sizin adınızın yazdığından emin olun.
- Teknik destek olmaması: Özellikle hosting kullanımına aşina değilseniz, sağlayıcınızın iyi bir teknik destek ekibi olması çok önemli. Sağlayıcınızla iletişime geçmeniz durumunda size uygun sürede düzgün bir cevap verebilmeleri gerekiyor.
Hosting yönetimi için teknik bilgi gerekli mi?
Kısa cevap: cPanel veya Plesk gibi iyi bir kontrol paneliniz varsa, değil. GoDaddy gibi bazı hosting sağlayıcıları da web sitesi mimarı gibi ürünlerin yanı sıra WordPress gibi popüler uygulamalar için tek tıkla yükleme gibi özellikler de sunuyor. Bunları kendiniz kolaylıkla yapılandırabiliyorsunuz.
Teknik bilginizin olmasının avantajları var tabii. Örneğin, web sitenize içerik yüklemenin en kolay yollarından biri olan FTP’yi tercih edebilirsiniz.
Hosting nedir anladım; aldım da. Web sitemi internete nasıl yükleyeceğim?
Hosting planınızı seçtikten sonra sıra web sitenizi tasarlamaya ve herkesin erişebileceği bir şekilde internette yayınlamaya geliyor. Eğer teknik bilginiz varsa ve daha kişiselleştirilmiş bir web sitesi kurmak istiyorsanız HTML kullanabilir veya Adobe Dreamweaver gibi programlardan faydalanabilirsiniz.
Teknik bilginiz yoksa WordPress, Magento veya Joomla gibi bir uygulamayla başlamanızı öneririm. Bu uygulamaları kontrol paneliniz üzerinden birkaç tıkla, kolaylıkla yükleyebilirsiniz. Kendinize uygun bir şema seçebilir ve sayısız eklentiden işinize yarayanları yükleyebilirsiniz. Göreceksiniz ki web sitesi kurmak, düşündüğünüzden çok daha kolay!
