WordPress, blog olmanın çok daha ötesinde bir platform. Birçok farklı sektör için ücretli/ücretsiz tema portföyü bulunuyor ve dünyadaki sitelerin %32’sinde WordPress altyapısı kullanılıyor. Bu oran üç siteden birinin WordPress kurulumu ile yapıldığını gösteriyor ki o kadar özel yazılım ve hazır site düzenleme seçeneği arasında bu hiç azımsanmayacak bir rakam. Kolay kullanımı ve kodlama yapmadan özelleştirmeye imkan tanıması sayesinde WordPress’in önemi her geçen gün artıyor. Açık kaynak kodlu olmasının yanında çeşitli eklentilerle özelleştirilebilmesi, ilerleyen zamanda kullanım oranının daha da artacağının sinyallerini de veriyor.
Emlaktan restorana, araba kiralama hizmetlerinden haber sitesine, e-ticaret’ten özel forumlara kadar aklınıza gelebilecek tüm sektörler için kullanıma imkan veren WordPress’in geniş eklenti portföyü ile karşılaştığınız tüm spesifik sorunları çözebilir ve sitenizi daha iyi şekilde geliştirebilirsiniz. Özel bir yazılımcıya sitenizi yaptırmak istediğinizde binlerce lira harcamanız gerekirken, WordPress ile çok düşük ücretlere sitenizi başarılı bir şekilde tasarlayabilir, eklentiler ile ekstra özellikler ekleyebilirsiniz.
wordpress.org ve wordpress.com’un farkı nedir?
wordpress.com, kullanıcıların hosting (sunucu hizmeti) ve alan adına ihtiyaç duymadan bloglarını oluşturabilecekleri bir WordPress hizmetidir. wordpress.com ile oluşturacağınız bloglarda adresiniz “alanadiniz.wordpress.com” şeklinde olur.
wordpress.org ise daha profesyonel işlerinizde kullanacağınız WordPress hizmetidir. Yazımız genelinde WordPress dediğimizde wordpress.org’u kastediyor olacağız. Buradan edineceğiniz WordPress sürümünü hosting’inize yükleyerek açık kaynak kodları üzerinde kendinize göre özelleştirmeler yapabilir; ücretli ve ücretsiz tema ve eklentiler ile sitelerinize ekstra özellikler ekleyebilirsiniz.
WordPress nasıl indirilir?
WordPress açık kaynak bir yazılım ve gönüllülük esasına göre sürekli geliştiriliyor. Bir önceki sürümde tespit edilen hatalar sonraki sürümlerde gideriliyor ve yeni özellikler de eklenerek gönüllüleri tarafından sürekli güncelleniyor. WordPress’in son sürümünü buradan indirebilirsiniz. Eski sürümlerine de buradan ulaşabilirsiniz. WordPress, birçok dilde olduğu gibi Türkçe dil desteği konusunda da neredeyse kusursuz çalışıyor.
WordPress’i Kurmak
WordPress kurulumu temel olarak 4 farklı şekilde yapılır:
- Deluxe WordPress Hostinge kurulum
- Web Hostinge cPanel ile otomatik kurulum
- Web Hostinge cPanel ile manuel kurulum
- FTP ile Wordpress kurulumu
Bu kadar farklı yönteminin olmasının sebebi WordPress’in open-source (Açık Kaynak) olarak kodlanıyor olmasıdır.
Yukarıda ilk iki maddede belirtmiş olduğum kurulumlar otomatiktir ve yalnızca uygulanması yönünden farklılıkları vardır. Bir kaç adımda veri tabanı ve veri tabanı kullanıcısı oluşturmadan kurulumu hızlıca yapabilirsiniz.
Sonraki iki madde ise manuel kurulumlardır ve işleyiş olarak aynı işlemleri yapıyor olsak da kurulum ortamları açısından (cPanel - FTP) farklılıkları vardır. Manuel kurulumu tercih etme sebebiniz Open Source olarak eriştiğiniz WordPress kodlarında değişiklik yapıp sunucunuza atmak istemeniz olacaktır. Sadece kodlarda değişiklik yapmış olmanız şart değil. Örneğin WordPress dosyaları ile birlikte otomatik olarak gelen Hello Dolly ve Akismet gibi eklentileri ya da yine WordPress dosyaları ile gelen twentyseventeen, twentysixteen gibi temaları sunucuya atmadan önce silmek isteyebilirsiniz.
Kurulum için öncelikle domain (alan adı) ve hosting (barındırma hizmeti)’e ihtiyacımız olacak. Ayrıca DNS ayarlarının yapılması da önemli.
Bu iki kavramı ve DNS ayarlarını açıkladıktan sonra kurulum konusuna geleceğim.
Domain (Alan Adı) Nedir?
Alan adı, ziyaretçilerin sitenize ulaşmasını sağlamak için kullandığınız adrestir. www ile başlayıp .com, .net, .org, .info gibi uzantılar ile sonlanır. Her domain bir tanedir ve size özeldir. Mükemmel alan adınızı bulmak için GoDaddy’nin domain sorgulama aracını kullanabilirsiniz.
Hosting (Barındırma Hizmeti) Nedir?
Hosting, sitenize ait dosyaların tutulduğu, 7/24 kesintisiz çalışan, işletim sistemi ve yazılımlarının internet hizmeti vermek için özel olarak tasarlandığı bilgisayardır. Sunucu ya da server olarak da tabir edilen bu bilgisayarlar kesintisiz internet bağlantısı gibi süreklilik arz eden servislere sahip olmalıdır.
Yalnızca WordPress sitelerininiz için değil özel yazılım ya da diğer hazır içerik yönetim sistemi alt yapısını kullanan web siteleri için bu iki kavrama (hosting/domain) ihtiyacınız olacak. Burada dikkat edilmesi gerek en önemli unsur hostinginizi Linux hosting olarak seçmenizdir.
DNS Yönlendirmesi Yapılması
Sitenize ait dosyaları üzerinde barındıracağınız sunucunuzun IP adresleri tektir ve size özeldir. Sizin domainizi (www.alanadiniz.com) tarayıcıda aratan kişilerin sitenize ulaşması için DNS yönlendirmesini yapmış olmanız gerekir.
GoDaddy sunucunuz için DNS adresleriniz
ns13.domaincontrol.com
ns14.domaincontrol.com şeklinde olmalıdır.
DNS yönlendirmelerini yaparak hostinginiz ile domaininiz arasında bağlantı sağlamış olursunuz.
1. WordPress kurulumu: Yönetilebilir Wordpress Hosting’e Kurulum
Yönetilebilir WordPress Hosting'e kurulum için öncelikle https://tr.wordpress.org/download adresinden WordPress’in son sürümünü indiriyoruz. GoDaddy panelimizde oturum açıyoruz. Burada ürünlerimiz (Alan Adlarımız, Web Hostinglerimiz, Yönetilebilir WordPress Hostinglerimiz) bizi karşılıyor.
www.wp-dersleri.com domainimizi Deluxe Yönetilebilir WordPress Hosting'imize kuracağız. “Kurulum” butonuna tıklıyoruz. Biz karşılayan ekranda kullanıcı adı ve parolamızı kurallara uygun oluşturduktan sonra “Ekle” seçeneğine tıklıyoruz.
Burada kurulum GoDaddy’nin size sağladığı geçici bir alan adı (Örnek: http://dzw.9bb.myftpupload.com) üzerine gerçekleşiyor. Kurulumun tamamlanmasıyla birlikte “WP Yöneticisi” butonuna tıklayarak WordPress panelinize erişiyorsunuz.
Gerekli düzenlemeleri yapabilir daha sonra başlangıç sekmesinden “Alan adını değiştir” seçeneğine tıklayarak istediğiniz alan adınıza yönlendirme sağlayabilirsiniz. Bu, Google ve diğer arama motorlarının sitenizi henüz kurulum aşamasında indekslemesinin önüne geçiyor.
Alan adını değiştire tıkladığınızda gelen ekranda “Alan Adı Ekle” butonuna tıklayıp mevcut alan adlarınızdan birini seçip “Ekle” butonuna bastığımızda WordPress kurulumu başarı ile Yönetilebilir WordPress Hosting'imizde gerçekleştirilmiş oluyor.
2. WordPress kurulumu: Web Hostinge cPanel ile Otomatik Kurulum
WordPress’i web hostingimize otomatik olarak kurmak için öncelikle GoDaddy Pro Panelimizden “Yönet” seçeneğine tıklayıp cPanel’e bağlanıyoruz.
Kullanmak istediğimiz alan adını ve veri merkezi lokasyon bilgilerini seçtikten sonra otomatik WordPress kurulum ekranı sizi karşılıyor. Buradan “Evet, işe koyulalım” seçeneğini işaretleyerek altında gelen admin bilgilerini dolduruyoruz ve “Son” butonuna tıklayarak kurulumu başlatıyoruz.
Kurulum işlemi birkaç dakika sürüyor ve ardından gelen ekranda “Sitemi Kur” seçeneğine tıklıyoruz. cPanel bizim yerimize otomatik olarak veri tabanı oluşturup kurulumu gerçekleştirmiş oluyor. Artık sitemizi admin paneline bağlanarak düzenlemelerini yapabiliriz.
3. WordPress kurulumu: Web Hostinge cPanel ile Manuel Kurulum
Manuel kurulum için GoDaddy Pro Panelden “Yönet” seçeneğine tıklayarak cPanel’e bağlanıyoruz.
Kullanmak istediğimiz alan adını ve veri merkezi lokasyon bilgilerini seçtikten sonra otomatik WordPress kurulum ekranı sizi karşılıyor. “Şimdi değil teşekkürler” seçeneğini seçtikten sonra “Son” seçeneğini tıklıyoruz. “cPanel Yöneticisi” seçeneğine tıklayarak erişimimizi böylelikle sağlamış oluyoruz.
“File Manager” sekmesine tıklayarak dosya yöneticisine bağlanıyoruz.
https://tr.wordpress.org/download adresinden .zip olarak indirdiğimiz WordPress dosyalarını “Upload” seçeneğine tıklayarak public_html klasörüne yüklüyoruz. Aktardığımız .zip uzantılı WordPress dosyalarını “Extract” ile dışarı çıkarıyoruz. “wordpress” klasörü içerisindeki dosyaları public-html/ klasörüne “Move” komutu ile taşıyoruz. Ardından boş olan “wordpress” klasörünü ve .zip uzantılı dosyayı /public_html klasöründen “Delete” komutu ile kaldırıyoruz.
WordPress dosyalarını FTP (File Transfer Protocol) programları ile de yapabilmeniz mümkün. Onun için de FTP programlarından herhangi birini kullanabilirsiniz.
Veri tabanı için cPanelden MySQL® Database seçeneğine tıklıyoruz.
Buradan sırasıyla veri tabanı adını girip “Create Database” seçeneğine tıklayarak yeni bir veri tabanı oluşturuyoruz. Ardından veri tabanı kullanıcısı ve parola belirledikten sonra “Create User” seçeneğine tıklayarak yeni bir veri tabanı kullanıcısı oluşturuyoruz. WordPress kurulumu aşamasında kullanmak üzere veri tabanı adını, veri tabanı kullanıcı adını ve veri tabanı kullanıcı şifresini bir yere not ediyoruz.
Oluşturduğumuz veri tabanına, veri tabanı kullanıcısını eklemek için “Add” seçeneğine tıklıyoruz.
Karşımıza çıkan ekranda “All Privileges” olarak işaretleyip “Make Changes” seçeneğine tıklayarak veri tabanı kullanıcısını tam yetkili şekilde veri tabanımıza bağlıyoruz.
Tarayıcımıza alan adımızı yazdığımızda WordPress kurulumu ekranı ile karşılaşıyoruz. WordPress’in desteklediği dillerden sizin için uygun olanını seçip “Devam” seçeneğine tıklıyoruz.
Gelen ekranda “Başlayalım” butonuna tıklayarak devam ediyoruz. Not ettiğimiz veri tabanı adı, veri tabanı kullanıcı adı ve veri tabanı kullanıcı şifresini yazıp “Gönder” seçeneğine tıklıyoruz.
Sonraki adımda admin paneline erişim için kullanacağımız kullanıcı adı ve parolayı, site başlığını belirledikten sonra “WordPress’i Kur” seçeneğine tıklıyoruz.
Böylece manuel WordPress kurulumu gerçekleştirilmiş oluyor. Burada “Arama motorlarının bu siteyi indekslemelerine engel olmaya çalış” seçeneğini seçerseniz, siteniz henüz tasarım aşamasındayken arama motorlarının indekslemesine engel olmuş olursunuz.
4. FTP ile WordPress Kurulumu
FTP ile kurulumun bir önceki adımda anlattığımız Web Hostinge cPanel ile Manuel Kurulum’dan farkı WordPress dosyalarını sunucuya atmadaki yöntem farklılığıdır. FTP (File Transfer Protocol) istemci bilgisayarınızla sunucu arasında bağlantı sağlayan bir protokoldür. Yaygın olarak kullanılan FTP istemciler FileZilla, Cyberduck, CuteFTP, FileFTP dir.
FTP ile WordPress kurulumu yaparken FileZilla istemcisini kullanacağız. FTP ile sunucumuza bağlanmak için öncelikle cPanel üzerinden FTP kullanıcı adı ve parola oluşturmalıyız.
“FTP Accounts”’a tıklıyoruz. Kullanıcı adı ve parolayı belirledikten sonra “Create FTP Account” butonuna tıklıyoruz. FTP hesabımızı oluşturmuş oluyoruz.
FileZilla istemcisini açıyoruz. Üst kısımdaki hızlı bağlan kısmına Sunucu IP’si, FTP Kullanıcı Adı ve Parola bilgilerini girdikten sonra “Hızlı Bağlan” butonuna tıklıyoruz.
Sunucumuza bağlantı gerçekleşiyor ve sunucuda bulunan dosyalarımız karşımıza çıkıyor. https://tr.wordpress.org/download adresinden .zip olarak indirdiğimiz WordPress dosyalarını dışa aktarıp, public_html klasörünün içine sürükle bırakla yüklüyoruz.
Veri tabanı için cPanelden MySQL® Database seçeneğine tıklıyoruz.
Buradan sırasıyla veri tabanı adını girip “Create Database” seçeneğine tıklayarak yeni bir veri tabanı oluşturuyoruz. Ardından veri tabanı kullanıcısı ve parola belirledikten sonra “Create User” seçeneğine tıklayarak yeni bir veri tabanı kullanıcısı oluşturuyoruz. Kurulum aşamasında kullanmak üzere veri tabanı adını, veri tabanı kullanıcı adını ve veri tabanı kullanıcı şifresini bir yere not ediyoruz.
Oluşturduğumuz veri tabanına, veri tabanı kullanıcısını eklemek için “Add” seçeneğine tıklıyoruz.
Karşımıza çıkan ekranda “All Privileges” olarak işaretleyip “Make Changes” seçeneğine tıklayarak veri tabanı kullanıcısını tam yetkili şekilde veri tabanımıza bağlıyoruz.
Tarayıcımıza alan adımızı yazdığımızda WordPress kurulum ekranı ile karşılaşıyoruz. WordPress’in desteklediği dillerden sizin için uygun olanını seçip “Devam” seçeneğine tıklıyoruz.
Gelen ekranda “Başlayalım” butonuna tıklayarak devam ediyoruz. Not ettiğimiz veri tabanı adı, veri tabanı kullanıcı adı ve veri tabanı kullanıcı şifresini yazıp “Gönder” seçeneğine tıklıyoruz.
Sonraki adımda admin paneline erişim için kullanacağımız kullanıcı adı ve parolayı, site başlığını belirledikten sonra “WordPress’i Kur” seçeneğine tıklıyoruz.
Böylece, WordPress kurulumu FTP’den dosyaları atarak manuel olarak gerçekleştirilmiş oluyor.
Artık adım adım WordPress nasıl kurulur öğrendiğinize göre, siz de bugün kendi WordPress sitenizi kurmaya başlayabilirsiniz!
